Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży jest stowarzyszeniem kościelnym posiadającym struktury ogólnopolskie. Na Lubelszczyźnie zostało erygowane dekretem biskupa w 1993 roku, na mocy rozporządzenia Ministra - szefa Urzędu Rady Ministrów z dnia 4 lutego 1994 uzyskało osobowość prawną cywilną.
KSM AL pracuje z młodzieżą gromadzącą się w oddziałach na terenie Lubelszczyzny. Jest współorganizatorem między innymi: obozów wakacyjnych dla młodzieży, diecezjalnych obchodów Światowych Dni Młodzieży, lokalnych projektów edukacyjnych oraz wydarzeń kulturalnych.
KSM opiera się na dwóch filarach: formacji i działaniu.
Formacja oparta jest na żywym uczestnictwie w sakramentach Eucharystii oraz pokuty i pojednania, medytacji Pisma Świętego, adoracji Najświętszego Sakramentu, modlitwie brewiarzowej i różańcowej. Inspiracje czerpiemy z nauczania Jana Pawła II oraz Franciszka, zwłaszcza z tekstów kierowanych w sposób szczególny do ludzi młodych.
Formacja w KSM AL to budowanie Cywilizacji Miłości. Jest to przesłanie, które kierował do świata Jan Paweł II, wielokrotnie podkreślając niektóre negatywne aspekty współczesnej cywilizacji i nawołujący do urzeczywistnienia Cywilizacji Miłości. Idea Cywilizacji Miłości oznacza z jednej strony zobowiązanie się do konsekwentnego praktykowania miłości w życiu osobistym, rodzinnym, społecznym, politycznym, religijnym, gospodarczym, kulturalnym i ekologicznym, z drugiej strony oznacza gotowość głoszenia idei Cywilizacji Miłości, a także ich systematycznego poznawania i pogłębiania.
Działanie KSM AL odbywa się na dwóch płaszczyznach – w środowisku lokalnym (parafia, szkoła) oraz na Lubelszczyźnie (Archidiecezja Lubelska).
Członkowie KSM AL tworzą oddziały parafialne i koła środowiskowe. Prowadzą cykliczne spotkania, ale często organizują też kawiarenki młodzieżowe, świetlice środowiskowe dla dzieci, tworzą grupy muzyczne i teatralne, jako wolontariusze pomagają ludziom potrzebującym. Podstawą działalności KSMowskiej są regularne spotkania członków złożone ze wspólnej modlitwy i rozmów o Bogu, miłości, przyjaźni, prawdzie i wolności, o ludziach, którzy są ważni w życiu i o tych, którzy takimi powinni być, o wyborach i o codzienności, o poznawaniu siebie, realizowaniu marzeń.
KSM AL organizuje wypoczynek letni dla młodzieży, Bal Młodych, Drogę Krzyżową na Majdanku czy obchody Święta Patronalnego. Bierze także udział w organizacji Orszaku Trzech Króli oraz Spotkania Młodych Archidiecezji Lubelskiej. Ponadto włącza się w zbiórki na cele charytatywne.
Struktura KSM
Krajowa Rada KSM
Najwyższym organem KSM jest Krajowa Rada Stowarzyszenia – wymieniona w § 9 Statutu. Prawa i obowiązki Krajowej Rady określa Statut Stowarzyszenia (§ 28) oraz Regulamin Rady. W skład Rady wchodzą Prezesi, Delegaci i Księża Asystenci Zarządów Diecezjalnych KSM oraz Generalny Ks. Asystent.
Członkowie Krajowej Rady w razie niemożności uczestnictwa w niej winni delegować w swym zastępstwie osobę z Zarządu Diecezjalnego.
Rada wybiera raz na 2 lata Prezydium Rady, w skład którego wchodzą: przewodniczący, 2. zastępców, sekretarz, skarbnik oraz Generalny Ks.Asystent, powołany na to stanowisko przez Konferencję Episkopatu Polski. Procedurę wyboru Prezydium Rady, jego prawa i obowiązki określa Statut Stowarzyszenia (§ 31) oraz Regulamin Rady.
Na szczeblu krajowym działa również Komisja Rewizyjna wybierana na okres 2 lat przez Krajową Radę. Komisję tę tworzą: przewodniczący, zastępca i członek. Prawa i obowiązki Komisji Rewizyjnej określa Statut Stowarzyszenia (§ 32) oraz Regulamin.
Krajowa Rada ma obowiązek zbierania się przynajmniej raz w roku.
Prezydium Krajowej Rady
Krajowa Rada wybiera raz na 2 lata Prezydium Krajowej Rady, w skład którego wchodzą: przewodniczący, 2. zastępców, sekretarz, skarbnik oraz Generalny Ks. Asystent, powołany na to stanowisko przez Konferencję Episkopatu Polski.
Do zadań Prezydium Krajowej Rady należy: realizacja bieżących celów Rady, wykonywanie postanowień Rady, zwoływanie Rady, przedstawianie Radzie propozycji działań ogólnopolskich, kierunków formacyjnych, reprezentowanie Stowarzyszenia w kontaktach na szczeblu krajowym i zagranicznym, wobec władz kościelnych i świeckich.
Na szczeblu krajowym działa również Komisja Rewizyjna wybierana na okres 2 lat przez Krajową Radę. Komisję tę tworzą: przewodniczący, zastępca i członek.
Zadaniem Komisji Rewizyjnej jest: czuwanie nad działalnością statutową Stowarzyszenia, kontrola działalności finansowej, składanie sprawozdań ze swej działalności wobec Krajowej Rady Stowarzyszenia, występowanie z wnioskiem do Prezydium Rady o nadzwyczajne zwołanie Krajowej Rady Stowarzyszenia.
Zjazd Diecezjalny
W diecezji KSM powołuje biskup diecezjalny specjalnym dekretem, nadając mu tym samym osobowość prawną kościelną. Równocześnie mianuje Księdza Asystenta jako swego przedstawiciela do pracy w Stowarzyszeniu, który wchodzi w skład Zarządu Diecezjalnego. Najwyższą władzą Stowarzyszenia w diecezji jest diecezjalny Zjazd Stowarzyszenia, w którym biorą udział – zgodnie ze Statutem (§ 33) – prezesi oddziałów parafialnych i kół środowiskowych, księża asystenci oraz – z wyboru – po jednym delegacie wybranym podczas zebrań oddziałów lub kół Stowarzyszenia.
Zarząd Diecezjalny
Przedstawicielem Stowarzyszenia w skali diecezji jest Zarząd Diecezjalny wybierany podczas Zjazdu Diecezjalnego zgodnie ze Statutem Stowarzyszenia (§ 34) oraz Regulaminem Wyboru Zarządu Diecezjalnego. Diecezjalny Zarząd KSM tworzą: prezes (mianowany przez biskupa diecezjalnego spośród trzech kandydatów wybranych podczas Zjazdu), z-ca prezesa, sekretarz, z-ca sekretarza, skarbnik, 2. członków oraz Ksiądz Asystent. Jeden z członków Zarządu jest równocześnie delegatem do Krajowej Rady.
Na szczeblu diecezjalnym powoływana jest podczas diecezjalnego Zjazdu na okres 2 lat Komisja Rewizyjna w składzie: przewodniczący oraz 2. członków. Jej prawa i obowiązki określa Statut Stowarzyszenia (§ 37) oraz Regulamin.
Obowiązki poszczególnych członków Zarządu Diecezjalnego określa Regulamin Prac Zarządu Diecezjalnego.
Walne zebranie oddziału/koła
Oddział parafialny jest podstawową jednostką strukturalną stowarzyszenia. Nowy oddział powoływany jest przez Zarząd Diecezjalny za zgodą księdza proboszcza, który też wyznacza do opieki nad oddziałem ks. Asystenta.
Najwyższą władzą w oddziale jest walne zebranie członków, które raz na dwa lata wybiera 5-osobowe kierownictwo oddziału oraz 3-osobową Komisję Rewizyjną.
Kierownictwo oddziału/koła
W skład kierownictwa wchodzą: prezes, z-ca prezesa, sekretarz, z-ca sekretarza oraz skarbnik.